QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT NGƯỜI CHIẾM HỮU NHẦM TÀI SẢN BẤT HỢP PHÁP

Trong các giao dịch dân sự thông thường, đương sự thường dễ bị lừa hoặc không chú ý đến nguồn gốc của tài sản đang giao dịch. Dễ dẫn đến vô tình trở thành người chiếm hữu không hợp pháp loại tài sản đó.

Và khi đó quyền lợi của người được cho là chiếm hữu tài sản không hợp pháp bị xâm phạm, mặc dù, khi tham gia giao dịch đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ một cách minh bạch và thẳng thắn. Về một trong những hậu quả pháp lý về giao dịch dân sự vô hiệu tại khoản Điều 131, Bộ luật Dân sự 2015: Khi giao dịch dân sự vô hiệu thì các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận. Như vậy, sẽ phát sinh xâm phạm đến quyền lợi của các đương sự đang có nghĩa vụ với tài sản đó.

CĂN CỨ PHÁP LÝ

Trường hợp, đương sự  đang sở hữu tài sản có nguồn gốc bất hợp pháp một cách hợp pháp mà không biết việc chiếm hữu đó không có căn cứ pháp luật, thì đương sự đó trở thành người chiếm hữu ngay tình tài sản đó.

Điều 180, Bộ luật Dân sự 2015 quy định: Chiếm hữu ngay tình là việc chiếm hữu mà người chiếm hữu có căn cứ để tin rằng mình có quyền đối với tài sản đang chiếm hữu

Tại Điều 165 quy định các trường hợp chiếm hữu có căn cứ pháp luật, bao gồm:

a) Chủ sở hữu chiếm hữu tài sản;

b) Người được chủ sở hữu ủy quyền quản lý tài sản;

c) Người được chuyển giao quyền chiếm hữu thông qua giao dịch dân sự phù hợp với quy định của pháp luật;

d) Người phát hiện và giữ tài sản vô chủ, tài sản không xác định được ai là chủ sở hữu, tài sản bị đánh rơi, bị bỏ quên, bị chôn, giấu, bị vùi lấp, chìm đắm phù hợp với điều kiện theo quy định của Bộ luật này, quy định khác của pháp luật có liên quan;

đ) Người phát hiện và giữ gia súc, gia cầm, vật nuôi dưới nước bị thất lạc phù hợp với điều kiện theo quy định của Bộ luật này, quy định khác của pháp luật có liên quan;

e) Trường hợp khác do pháp luật quy định.

Như vậy, ngoài các trường hợp trên thuộc trường hợp chiếm hữu không có căn cứ pháp luật.

CĂN CỨ XÁC ĐỊNH NGƯỜI CHIẾM HỮU NGAY TÌNH

– Người thứ ba tham gia vào một giao dịch dân sự thì đã có một giao dịch dân sự khác được thực hiện với cùng một đối tượng giao dịch nhưng giao dịch dân sự này bị vô hiệu.

– Đương sự là người thứ 3 tham gia vào giao dịch hoàn toàn tin tưởng vào người giao dịch với mình và không biết gì về giao dịch dân sự vô hiệu trước đó.

–  Đương sự là người thứ ba sở hữu tài sản được chuyển giao trước đó là tài sản hợp pháp.

– Quyền lợi của đương sự là người thứ ba được đặt ngang với quyền lợi của chủ sở hữu.

BẢO VỆ QUYỀN LỢI NGƯỜI THỨ BA NGAY TÌNH

Căn cứ theo Điều 133, Bộ luật Dân sự 2015 về bảo vệ quyền lợi người thứ ba ngay tình như sau:

Điều 133. Bảo vệ quyền lợi của người thứ ba ngay tình khi giao dịch dân sự vô hiệu

“1. Trường hợp giao dịch dân sự vô hiệu nhưng đối tượng của giao dịch là tài sản không phải đăng ký đã được chuyển giao cho người thứ ba ngay tình thì giao dịch được xác lập, thực hiện với người thứ ba vẫn có hiệu lực, trừ trường hợp quy định tại Điều 167 của Bộ luật này.

2. Trường hợp giao dịch dân sự vô hiệu nhưng tài sản đã được đăng ký tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền, sau đó được chuyển giao bằng một giao dịch dân sự khác cho người thứ ba ngay tình và người này căn cứ vào việc đăng ký đó mà xác lập, thực hiện giao dịch thì giao dịch đó không bị vô hiệu.

Trường hợp tài sản phải đăng ký mà chưa được đăng ký tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì giao dịch dân sự với người thứ ba bị vô hiệu, trừ trường hợp người thứ ba ngay tình nhận được tài sản này thông qua bán đấu giá tại tổ chức có thẩm quyền hoặc giao dịch với người mà theo bản án, quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền là chủ sở hữu tài sản nhưng sau đó chủ thể này không phải là chủ sở hữu tài sản do bản án, quyết định bị hủy, sửa.

3. Chủ sở hữu không có quyền đòi lại tài sản từ người thứ ba ngay tình, nếu giao dịch dân sự với người này không bị vô hiệu theo quy định tại khoản 2 Điều này nhưng có quyền khởi kiện, yêu cầu chủ thể có lỗi dẫn đến việc giao dịch được xác lập với người thứ ba phải hoàn trả những chi phí hợp lý và bồi thường thiệt hại.”

————————————————-

Mọi thông tin yêu cầu tư vấn xin vui lòng liên hệ:

CÔNG TY LUẬT TNHH SJKLAW

Địa chỉ: Số 3, ngõ 115 Nguyễn Khang, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội

Website:https://sjklaw.vn/

Email: sjk.law@hotmail.com

Hotline: 0962420486